رونمایی از طرح کالابرگ جدید با رقم جدید | واریز کالابرگ بر مبنای ارز ۲۸۵۰۰ تومان

وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده است که طرح کالابرگ جدید به‌زودی اجرا خواهد شد و بر مبنای این طرح، مردم ۱۳ کالای مشمول کالابرگ را با نرخ ارزی ۲۸,۵۰۰ تومان دریافت خواهند کرد.
با حذف ارز ترجیحی از ابتدای زنجیره واردات، قیمت برخی کالاها افزایش یافته، اما در قالب کالابرگ این افزایش توسط دولت جبران خواهد شد.
رئیس‌جمهور نیز بر تسریع در اجرای کالابرگ تأکید کرده است و گفته که زیرساخت‌ها آماده‌اند تا مرحله جدید به زودی آغاز شود.  

کالابرگ جدید چیست و چرا طرح جدید اجرا می‌شود؟

کالابرگ، نظامی است که به‌جای یارانه نقدی، به خانوارها حق خرید کالاهای اساسی با قیمت تثبیت‌شده داده می‌شود.
هدف از طرح جدید کالابرگ، کنترل تورم کالای اساسی، کاهش فشار بر اقشار کم‌درآمد و جلوگیری از افزایش قیمت کالاها پس از حذف ارز ترجیحی است.

با اصلاح سیاست ارزی و حذف ارز ترجیحی، واردات کالاهای اساسی گران‌تر شده است، اما دولت قصد دارد این افزایش قیمت را برای کالاهای مشمول محک بزند و آن را بر عهده مردم نگذارد.
در طرح جدید کالابرگ، قیمت کالاهای مشمول کالابرگ همچنان بر مبنای نرخ سابق (۲۸۵۰۰ تومان) محاسبه می‌شود.

کدام کالاها مشمول کالابرگ جدید خواهند بود؟

وزیر جهاد کشاورزی گفته است که قیمت ۱۳ کالا مشمول کالابرگ بر مبنای نرخ ارز ۲۸,۵۰۰ تومان محاسبه خواهد شد. 
اگرچه لیست کامل این ۱۳ کالا هنوز به صورت رسمی منتشر نشده است، اما از گزارش‌ها چنین برمی‌آید که کالاهای اساسی مانند برنج، روغن، گوشت، مرغ، لبنیات و حبوبات در این فهرست خواهند بود.

به عبارت دیگر، در طرح جدید کالابرگ، نوسانات قیمتی در بازار آزاد نمی‌تواند بر قیمت این کالاها تأثیر بگذارد، زیرا دولت مابه‌التفاوت را پوشش خواهد داد.

زمان اجرای طرح کالابرگ جدید کی است؟

اجرای طرح جدید کالابرگ به‌زودی آغاز خواهد شد. وزیر جهاد کشاورزی گفته است که زیرساخت‌های لازم آماده است و رئیس‌جمهور بر شتاب اجرای آن تأکید دارد. 
به نظر می‌رسد که مرحله جدید کالابرگ در ماه آینده آغاز شود، هرچند هنوز تاریخ دقیق اعلام نشده است.

در اخبار پیشین، اعلام شده بود که کالابرگ الکترونیکی دهک‌های ۴ تا ۷ نیز «هفته آینده» واریز خواهد شد. 
همچنین مرحله چهارم کالابرگ برای سه دهک اول پیش‌تر واریز شده و طرح جدید کالابرگ قرار است این پوشش را گسترش دهد. 

چگونه قیمت کالاها بر مبنای ارز ۲۸۵۰۰ تومان محاسبه می‌شود؟

با حذف ارز ترجیحی، هزینه واردات کالاها با نرخ ارز بازار آزاد محاسبه می‌شود.
اما در طرح جدید کالابرگ، دولت تضمین کرده است که قیمت ۱۳ کالای مشمول بدون افزایش جدی برای مردم باقی بماند. این یعنی مابه‌التفاوت قیمت واردات و قیمت مصوب، توسط دولت پرداخت خواهد شد.

به عبارت دیگر:

• ارز واردات کالاهای مشمول می‌تواند با نرخ بالاتر محاسبه شود

• اما قیمت نهایی کالا برای مصرف‌کننده با نرخ ارز ۲۸,۵۰۰ محاسبه می‌شود

• مابه‌التفاوت بین نرخ محاسبه‌شده و نرخ مصرف‌کننده را دولت تأمین می‌کند

این سازوکار باعث می‌شود کالاهای اساسی مشمول، از نوسان بازار آزاد مصون بمانند و خانوارها فشار کمتری تجربه کنند.

جدول پیشنهادی قیمت کالاها در قالب کالابرگ جدید

چه کسانی مشمول کالابرگ جدید خواهند شد؟

در طرح‌های قبلی کالابرگ الکترونیکی، دهک‌های پایین درآمدی (۱ تا ۷) مشمول دریافت کالابرگ بودند.
وزیر کار نیز گفته است منابع مالی کالابرگ برای دهک‌های ۴ تا ۷ تأمین شده است. 

در طرح جدید نیز به نظر می‌رسد که تمرکز بر همین دهک‌ها ادامه یابد، اما امکان دارد پوشش به دهک‌های بیشتری گسترش یابد.
خبرها حاکی است که جاماندگان کالابرگ که قبلاً پوشش نگرفته بودند، تحت پوشش جدید قرار خواهند گرفت. 

به‌طور خلاصه، خانوارهایی که درآمد متوسط یا کم دارند و قبلاً مشمول نبوده‌اند، ممکن است در این دوره جزء مشمولان شوند.

نحوه استفاده از کالابرگ جدید

کالابرگ جدید به احتمال زیاد الکترونیکی خواهد بود، مشابه نسخه قبلی.
مشمولان طرح، از طریق کارت بانکی یا اپلیکیشن تعیین‌شده، به اعتبار خرید کالاهای مشمول دسترسی خواهند داشت.
فروشگاه‌های طرف قرارداد موظف‌اند کالاها را به قیمت کالابرگی بفروشند و تفاوت قیمت را از دولت دریافت کنند.

یکی از چالش‌های پیش رو، نظارت دقیق بر فروشگاه‌ها است تا مطمئن شود کالاها با قیمت مصوب عرضه می‌شوند و سوءاستفاده نشود.

چالش‌ها و نگرانی‌ها در اجرای طرح کالابرگ جدید

۱. تأمین منابع مالی پایدار
هرچند دولت اعلام کرده است قیمت‌ها بر مبنای ارز ۲۸,۵۰۰ تومان باقی می‌ماند،
اما تأمین مابه‌التفاوت مصرفی نیازمند بودجه قابل توجه و پایدار است.

۲. نظارت بر فروشگاه‌ها
اگر فروشگاه‌ها کالاها را با قیمت بالاتر عرضه کنند یا کالابرگ را قبول نکنند، اعتبار طرح آسیب می‌بیند.

۳. تعیین دقیق کالاهای مشمول
انتخاب دقیق ۱۳ کالای مشمول و شفافیت در لیست کالاها اهمیت زیادی دارد تا دخالت در بازار به حداقل برسد.

۴. شمول عدالت در دهک‌ها
اگر فقط دهک‌های پایین تحت پوشش باشند، ممکن است بخش‌هایی از جمعیت از این طرح حذف شوند، که نقدهای زیادی بر آن وارد است.

چشم‌انداز آینده طرح کالابرگ جدید

اگر اجرای طرح جدید موفق باشد، می‌تواند به یکی از ابزارهای پایدار دولت برای کنترل تورم و بهبود معیشت خانوارها تبدیل شود.
دولت قصد دارد پس از اجرای این دوره، تعیین شود کالابرگ را ماهیانه یا فصلی کند. 
همچنین امکان افزوده شدن کالاهای بیشتر به فهرست مشمول کالابرگ در آینده وجود دارد.