سناریوهای سه گانه برای اجلاس دوحه

نگاه ها به پایتخت قطر دوخته شده که میزبان اجلاس اضطراری سران کشورهای عربی و اسلامی برای واکنش جمعی به تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه است

​​​​چهار روز پس از آن که هشت فروند جنگنده اف -۱۵ و چهار فروند اف -۳۵  رژیم صهیونیستی به سمت دریای سرخ پرواز کرده و موشک‌های خود را از آسمان عربستان سعودی به دوحه شلیک کردند تا رهبران حماس در قطر را به شهادت برسانند، مقامات قطری در واشنگتن مهمان «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا شدند. «حمد المفتاح»، معاون هیئت اعزامی قطر، شنبه ۲۲ شهریور در توئیتی نوشت: «شام عالی با رئیس‌جمهور ترامپ هم‌اکنون تمام شد.» این مقام قطری اما هیچ اشاره‌ای به این مسئله نکرد که در گفت وگو با رئیس جمهور آمریکا چه مسائلی درباره حمله اخیر اسرائیل به دوحه رد و بدل شده است؟ با این حال نگاه‌ها روزهای یک شنبه و دوشنبه به شهر «دوحه» پایتخت قطر دوخته شده که میزبان اجلاس اضطراری سران کشورهای عربی و اسلامی برای واکنش جمعی به تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به قطر است.به نوشته کانال محلل سه سناریو برای اجلاس امروز دوحه پیش‌بینی می‌شود:

اول: سناریوی وضع موجود که مستلزم صدور بیانیه‌ای قاطع در محکومیت تجاوز اسرائیل به عنوان نقض آشکار قوانین بین‌المللی و تهدیدی برای صلح منطقه‌ای و همچنین اعلام همبستگی کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس با قطر، علاوه بر تقدیر از نقش مهم قطر در میانجیگری آتش‌بس در غزه است. به گفته یکی از تحلیل گران سیاسی که طرفدار این سناریو است، محکومیت سیاسی شدید تجاوز اسرائیل، همراه با درخواست توقف تجاوز به غزه و حمایت از تلاش‌ها برای دستیابی به راه‌حل دو دولتی بر اساس مرزهای ۱۹۶۷، صورت خواهد گرفت. بنابراین، هدف اصلی، نشان دادن وحدت اعراب در مواجهه با تجاوز اسرائیل، بدون اقدامات تنبیهی ملموس علیه اسرائیل خواهد بود. این تحلیل گر سیاسی معتقد است که این سناریو محتمل‌ترین سناریو است، زیرا کشورهای عربی که روابط خود را با اسرائیل عادی‌سازی کرده‌اند یا از تشدید نظامی با اسرائیل می‌ترسند، بدون هیچ گونه پیامدی برای منافع امنیتی یا اقتصادی خود، همبستگی کامل خود را با قطر نشان خواهند داد. این منبع می‌افزاید که حتی قطر که از تجاوز اسرائیل خشمگین است، ممکن است با توجه به حمایت قوی منطقه‌ای و بین‌المللی که بدون نیاز به کنار گذاشتن نقش میانجیگری خود دریافت می‌کند، این سناریو را ترجیح دهد.

دوم: سناریوی تحریم‌های هماهنگ: این سناریو مستلزم مجموعه‌ای از اقدامات از سوی کشورهای شرکت‌کننده علیه اسرائیل برای مجازات آن به دلیل تجاوز آشکارش به کشور قطر است. این اقدامات شامل کاهش سطح دیپلماتیک کشورهای عادی‌ساز، تحریم کالاها، خدمات و محصولات اسرائیلی و اقدام قانونی در دادگاه‌ها و مجامع بین‌المللی علیه اسرائیل به دلیل نقض حاکمیت قطر است. این تحلیل گر سیاسی می‌گوید که احتمال این سناریو، کم است، زیرا یک هواپیمای اسرائیلی توانست بدون هیچ گونه دخالت آمریکایی، با وجود پایگاه نظامی ایالات متحده، به عمق منطقه خلیج فارس برسد(به عبارت دیگر اعراب جرئت برخورد فوق را ندارند).

سوم: شکست اجلاس و تشدید اختلاف میان کشورهای عربی: این سناریو مستلزم بیانیه پایانی ملایم‌تری است که از سرزنش مستقیم اسرائیل یا حتی عدم صدور بیانیه مشترک به دلیل ناتوانی در توافق بر سر یک واکنش واحد عربی به تجاوز اسرائیل، اجتناب کند. احتمال وقوع این سناریو بسیار کم است، زیرا نشان‌دهنده شکست بزرگ دیپلماسی عربی است و اختلافات عربی را در زمانی که منطقه شاهد چالش‌های متعددی است که می‌تواند خطوط جغرافیایی آن را تغییر دهد، آشکار می‌کند. همچنین یک پیروزی سیاسی و دیپلماتیک را به اسرائیل خواهد داد.

فارغ از این که در اجلاس فوق، اعراب و کشورهای اسلامی چه کنند، تهران باید با برنامه حاضر شود. ما باید با برگه‌های عراق، سوریه و لبنان و غزه با سه کشور ترکیه و قطر و مصر چانه‌زنی کرده و معاملات متقابلی را انجام دهیم.

روزنامه خراسان