اصلاح‌طلبان درباره لاریجانی چه می‌گویند؟/ عبد‌الله ناصری: لاریجانی در حال‌ فاصله‌گرفتن از اصول‌گرایان است/ رحمانیان: اصلاح طلبان با لاریجانی ائتلاف نمی کنند

سرویس سیاسی فردا؛ جعفر برزگر: هفته پیش بهروز نعمتی از نمایندگان نزدیک به علی لاریجانی در گفت وگو با یکی از رسانه‌ها خبر از تشکیل حزب توسط علی لاریجانی داد. این نماینده مجلس از پایان یافتن کار نوشتن اساسنامه حزب منتسب به لاریجانی سخن گفت و اعلام کرد این حزب تحت عنوان حزب «رهروان» فعالیت خواهد کرد. تشکیل حزب رهروان سال هاست که از سوی لاریجانی پیگیری می‌شود اما گویا این باز قضیه جدی است این مساله گمانه زنی‌ها در مورد اهداف و پیامد‌های شکل گیری این حزب را بالا برده‌است. بخش عمده تحلیل‌ها، شکل گیری این حزب را تلاشی از سوی لاریجانی برای یارگیری و در نهایت حضور قدرتمندانه در انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری می‌دانند، انتخاباتی که لاریجانی از همین امسال استارت حضور در آن را زده است.

در میان این گمانه زنی‌ها، هنوز پاسخ به یک پرسش چندان ساده به نظر نمی‌رسد؛ علی لاریجانی اصولگرا با کدام «برند» وارد انتخابات پیش روی ریاست جمهوری خواهد شد؟ این تردید در مورد لاریجانی با سوابق نزدیک به سه دهه اصولگرایی از آنجا ناشی می‌شود که او در انتخابات ۹۶ از تشکیل جمنا توسط اصولگرایان چندان راضی به نظر نمی‌رسید و با آن همراهی نکرد و از سوی دیگر هم، خود اعضای جمنا هم چندان علاقه‌مند به حضور لاریجانی در میان خود نبودند. البته این تنها یک طرف معادله است در آن سوی معادله علی لاریجانی تلاش کرده است به جریان اصلاح طلب و اعتدال گرا نزدیک شود که نمونه اخیر این تلاش‌ها هم نشینی لاریجانی با رئیس دولت اصلاحات در حسینه جماران بود. بخش دیگر این معادله همراهی حداکثری لاریجانی با مواضع روحانی و همچنین عدم موضع گیری صریح در مورد فتنه ۸۸ و نقش اصلاح طلبان در آن است وقتی همه بخش‌های این معادله را کنار هم می‌چینیم سخن گفن از برندی که لاریجانی در انتخابات آینده ریاست جمهوری با آن تلاش خواهد کرد رای مردم را به دست آورد مشکل خواهد بود. در این شرایط برخی از تحلیل گران با توجه به سابقه اصولگرایی لاریجانی و اختلاف عمیق او با اصلاح طلبان مخصوصا در مسائل مربوط به سیاست خارجی امکان ائتلاف او با اصلاح طلبان را ضعیف می‌دانند و معتقد هستند امکان شکل گیری طیف سومی در انتخابات آینده تحت عنوان جریان اعتدال گرا با محوریت کسانی، چون روحانی، ناطق نوری و لاریجانی وجود دارد که اگر این اتفاق بیفتد در انتخابات ۱۴۰۰ با سه طیف اصلاح طلبان، اصولگرایان و اعتدال گرایان مواجه خواهیم بود و سپهر سیاست ایران ترکیب جدیدی به خود خواهد دید و دوقطبی اصولگرا _. اصلاح طلب به پایان خواهد رسید. سیاستمداری با سابقه اصولگرایی علی اردشیر لاریجانی مسئولیت‌های خود در جمهوری اسلامی را همانند شمار زیادی از مقامات دیگر با سپاه پاسداران شروع کرد، اما بعد از سپاه در سال ۷۰ به وزارت ارشاد رفت و این شروع فعالیت‌های فرهنگی در ساختار نظام جمهوری اسلامی از طرف علی لاریجانی بود.

این فیلسوف خانواده لاریجانی سپس در سال ۱۳۷۳ با حکم رهبر انقلاب به عنوان رئیس سازمان صدا و سیما منصوب شد و تا سال ۸۳ در عین چالش‌های فراوانی که مسئولان دولت اصلاحات برای او و سازمان مطبوعش به وجود آوردند؛ ادامه یافت چالش‌هایی که منجر به خروج او از هئیت دولت اصلاحات شد.

با روی کار آمدن دولت اصولگرای احمدی نژاد در سال ۸۴ لاریجانی که به‌عنوان نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی مشغول فعالیت شده بود دبیر این شورا هم شد تا تلخی باخت انتخابات سال ۸۴ را از یاد ببرد، اما در ۲۸ مهر ماه سال ۱۳۸۶ به واسطه اختلاف نظر با رئیس جمهور از این سمت استعفا داد این استعفا شروع بهارستان نشینی علی لاریجانی بود. از این رو او از ۱۶ خرداد ۱۳۸۷ تاکنون، رئیس مجلس شورای اسلامی به نمایندگی از حوزه انتخابیه قم است. هر چند در انتخابات ۹۴ مجلس نتوانست به خاطر اختلاف با اصولگرایان قمی و در لیست امید قرار گرفتن در شهر قم نفر اول این شهر شود و به عنوان نفر دوم وارد مجلس شد.

اصلاح طلبان با لاریجانی ائتلاف نمی‌کنند مهدی رحمانیان مدیر مسئول روزنامه شرق و از فعالین سیاسی اصلاح طلب به «فردا» در مورد امکان شکل گیری سه قطبی اصلاح طلبان، اصولگرایان و معتدلین در انتخابات ۱۴۰۰ گفت: «من این سه قطبی را چندان محتمل نمی‌دانم چرا که معتقد هستم اصلاح طلبان و اعتدال گرایان را باید داخل یک جریان تقسیم بندی کرد پس ما در انتخابات آینده هم با دو قطبی اصلاح طلبان و اصولگرایان مواجه خواهیم» او در مورد تحرکات لاریجانی و احتمال ائتلاف او با اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری آینده هم معتقد است «آقای لاریجانی علاقه‌مند است رئیس جمهور بشود البته اشکالی هم ندارد ایشان تجربه مدیریتی خوب هم دارند و تحرکات ایشان هم در همین راستا قابل بررسی است، اما اینکه اصلاح طلبان بخواهند با او ائتلاف کنند را من بعید می‌دانم و چنین گرایشی از سوی اصلاح طلبان وجود ندارد» مدیر مسئول روزنامه شرق در پاسخ به این سوال که در چه صورتی شما پیش بینی می‌کنید اصلاح طلبان با لاریجانی ائتلاف کند گفت: «تنها در صورتی که اصلاح طلبان نیرو نداشته باشند و مجبور شوند با لاریجانی ائتلاف می‌کنند و گرنه ائتلاف اصلاح طلبان با لاریجانی بعید است و معنی ندارد در حالت عادی لاریجانی گزینه و کاندیدای اصلاح طلبان باشد و امکان این امر صفر است»

لاریجانی، روحانی ۹۲ است عبدالله ناصری استاد دانشگاه الزهرا، فعال سیاسی اصلاح طلب و عضو سابق حزب مشارک هم بر عکس رحمانیان امکان ائتلاف لاریجانی با اصلاح طلبان در انتخابات آینده ریاست جمهوری را بالا می‌داند و در این مورد به فردا گفت: «تحرکات ناطق نوری و لاریجانی برای انتخابات آینده شروع شده است و البته ما این فعالیت را به فال نیک می‌گیریم و احتمالش است که این دوستان تحت یک جبهه جدا از اصولگرایان و اصلاح طلبان وارد انتخابات شوند»

وی افزود «هیچ امری بعیدی نیست که لاریجانی با اصلاح طلبان هم ائتلاف کند همچنان که اصلاح طلبان درسال‌های ۹۲، ۹۴، و ۹۶ با روحانی و تیم او ائتلاف کردند و روحانی در بحث اصولگرا بودن دست کمی از لاریجانی ندارد پس وقتی با او ائتلاف کردیم می‌شود با لاریجانی هم ائتلاف کرد» این فعال سیاسی اصلاح طلب در مورد اینکه لاریجانی با چه برندی وارد انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ خواهد شد هم اظهار داشت «لاریجانی یک سیاستمدار هوشمند و اهل تامل است و او با توجه به اقتضائات تصمیم مناسب را خواهد گرفت از این رو باید منتظر بمانیم و از الان پیش بینی در این مورد درست نیست، اما من معتقد هستم امکان ائتلاف او با اصلاح طلبان و حمایت اصلاح طلبان از او وجود دارد» عبدالله ناصری در مورد ویژگی های لاریجانی که منجر می شود احتمال ائتلاف او با اصلاح طلبان وجود داشته باشد هم بیان کرد« آقای لاریجانی مواضع تند برخی اصولگرایان را ندارد مثلا او در مورد اتفاقات سال ۸۸ مواضع تند ندارد و همچنین او القابی که اصولگرایان تند به رئیس دولت اصلاحات می دهند را به کار نمی برد و از طرف دیگر همکاری و کمک او به دولت روحانی در این زمان قریب به پنج سال هم مثبت بوده است در واقع من معتقد هستم نگاه های لاریجانی تعدیل شده است» به نظر می‌رسد علی لاریجانی هوشمندانه در حال فاصله گذاری خود با جریانات اصولگرا و حرکت در بین اصلاح طلبان و اصولگرایان است تقریبا همان راهبردی که حسن روحانی در حال پیگیری آن در دولت دوم خود است البته این به معنای عدم امکان ائتلاف او با جریانات دیگر نیست و با توجه به اینکه لاریجانی اگر اتئلاف نکند امکان رای آوری او کم خواهد بود امکان اتئلاف لاریجانی با جریان اصلاح طلب در انتخابات آینده وجود دارد تنها با این تفاوت که احتملا صدای مخالفت‌ها از اردوگاه اصلاح طلبان بلندتر از زمان ائتلاف با روحانی به گوش خواهد رسید مخصوصا با تجربه‌ای که اصلاح طلبان از ائتلاف با روحانی به دست آورده اند و امروز جز یاس و نقد در رسانه‌ها کاری از دستشان بر نمی‌آیند و آن‌ها معتقد هستند روحانی به آن‌ها پشت پا زده است پس آن ها با احتیاط با لاریجانی روبرو خواهند شد، اما لاریجانی هم به خوبی از محدودیت اصلاح طلبان آگاه است و می داند چگونه اصلاح طلبان را به سمت خود جذب کند در عین اینکه امتیاز زیادی به آن ها ندهد.