آیا معاینه فنی برای تعویض پلاک لازم است؟

تعویض پلاک خودرو یکی از مراحل حیاتی در فرآیند انتقال مالکیت است و اهمیت آن تنها به ثبت قانونی خودرو محدود نمی‌شود. این فرایند، نقش مهمی در تضمین سلامت فنی خودروها و ایمنی تردد در جاده‌ها دارد. برای تکمیل این فرایند به مدارک متعددی نیاز دارید اما آیا گواهی معاینه فنی خودرو نیز جزو آن‌ها است؟ در ادامه، به بررسی کامل ارتباط معاینه فنی با تعویض پلاک، مراحل قانونی، مدارک مورد نیاز، هزینه‌ها و نکات کلیدی آن می‌پردازیم.

معاینه فنی خودرو چیست و چرا اهمیت دارد؟

معاینه فنی خودرو فرآیندی است که برای ارزیابی سلامت فنی، ایمنی و میزان آلایندگی آن انجام می‌شود. این معاینه، شامل بررسی‌های مختلفی همچون بازرسی ظاهری، آزمون آلایندگی، تست ترمز، بررسی کمک‌فنرها، سیستم تعلیق، سلامت چراغ‌ها و هم‌راستایی چرخ‌ها است. در صورت موفقیت در این مراحل، گواهی معاینه فنی صادر می‌شود که برای تردد قانونی در جاده‌ها ضروری است و عدم دریافت این گواهی می‌تواند منجر به جریمه و مشکلات قانونی برای مالک خودرو شود.

برای دریافت معاینه فنی، خودرو باید شرایط خاصی داشته باشد. به‌عنوان مثال، خودروهای سواری تولید داخل که بیش از چهار سال از تاریخ ساخت آن‌ها گذشته، ملزم به دریافت معاینه فنی هستند. همچنین، خودروهای عمومی مانند تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها باید به‌طور منظم این معاینه را انجام دهند.

مدارک مورد نیاز برای انجام معاینه فنی خودرو

مدارک مورد نیاز برای انجام معاینه فنی خودرو به شرح زیر هستند:

• کارت خودرو یا سند رسمی مالکیت خودرو
• مدرک شناسایی مالک شامل کارت ملی یا شناسنامه مالک خودرو برای احراز هویت
• فرم ارزیابی وضعیت ظاهری خودرو که پس از ورود به مرکز معاینه در اختیار مالک قرار می‌گیرد.

جریمه نداشتن معاینه فنی خودرو در سال ۱۴۰۴

در سال ۱۴۰۴، خودروهایی که بیش از چهار سال از تاریخ تولید آن‌ها گذشته باشد، ملزم به دریافت گواهی معاینه فنی هستند. سوال بسیاری از رانندگان این است که از چه تاریخی نداشتن معاینه فنی جریمه دارد؟ طبق اعلام رسمی پلیس راهور، این جریمه از همان تاریخی اعمال می‌شود که خودرو، مشمول معاینه فنی شده و گواهی معتبر دریافت نکرده باشد.

مبلغ این جریمه برای هر روز، ۱۰۰ هزار تومان تعیین شده و مستقل از سایر تخلفات خودرو مانند دودزا بودن و ... است. برای استعلام و پرداخت این جریمه، رانندگان می‌توانند از طریق سایت پلیس راهور ۱۲۰، بخش استعلام تخلفات رانندگی، جریمه خود را مشاهده و پرداخت کنند. برخی پلتفرم‌های آنلاین مانند آیتول نیز این خدمات را ارائه می‌دهند.

لزوم داشتن معاینه فنی برای انجام فرآیند تعویض پلاک

یکی از رایج‌ترین سوالات هنگام تعویض پلاک این است که آیا این فرآیند به کارت معاینه فنی هم نیاز دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت برای انجام تعویض پلاک خودرو، ارائه گواهی معتبر معاینه فنی الزامی است. در واقع یکی از نکات مهم قبل از انتقال خودرو، داشتن معاینه فنی است. این الزام به‌منظور تضمین سلامت فنی و ایمنی خودرو و کاهش خطرات احتمالی تردد در جاده‌ها وضع شده است.

در صورت عدم ارائه معاینه فنی معتبر، امکان انجام تعویض پلاک وجود ندارد و مراکز مربوطه، خودرو را بدون این مدرک پذیرش نمی‌کنند. بنابراین، پیش از مراجعه برای تعویض پلاک، اطمینان از انجام معاینه فنی و دریافت گواهی مربوطه ضروری است.

مراحل قانونی تعویض پلاک خودرو

مراحل تعویض پلاک خودرو به شرح زیر هستند:

• پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو (در بخش بعدی درباره مسئول پرداخت این هزینه صحبت کرده‌ایم.)
• ثبت نام و نوبت‌دهی اینترنتی: با مراجعه به سامانه نوبت دهی تعویض پلاک پلیس یا سامانه‌های آنلاینی مانند آیتول، زمان و مرکز مناسب را برای خود مشخص کنید.
• حضور فیزیکی در مرکز تعویض پلاک: فروشنده و خریدار باید با مدارک کامل در مرکز حاضر شوند.
• بازدید فنی و بررسی مدارک: کارشناسان مرکز، صحت مدارک و وضعیت فنی خودرو را بررسی می‌کنند و در صورت نداشتن گواهی معاینه فنی معتبر، مراحل متوقف می‌شود.
• پرداخت هزینه‌ها و نصب پلاک جدید: پس از تایید مدارک و وضعیت فنی خودرو، هزینه‌های تعویض پلاک و سایر هزینه‌های جانبی دریافت و پلاک جدید نصب می‌شود.

مسئولیت پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو

یکی از سوالات پرتکرار هنگام خرید و فروش خودرو این است که مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست؟ بر اساس قوانین جاری، مسئولیت پرداخت این مالیات بر عهده فروشنده است، مگر آنکه طرفین معامله توافق دیگری داشته باشند و این موضوع در قرارداد مشخص شده باشد.

انجام به‌موقع پرداخت مالیات علاوه بر اینکه ثبت رسمی مالکیت خودرو را تضمین می‌کند، از بروز مشکلات حقوقی و اداری حین فرآیند انتقال خودرو و پس از آن نیز جلوگیری خواهد کرد. برای خودروهای صفر کیلومتر نیز معمولا شرکت سازنده یا واردکننده مسئول پرداخت مالیات است، اما در معاملات میان افراد حقیقی، رعایت این مسئولیت بر عهده فروشنده خواهد بود. مسئله مالیات نقل و انتقال خودرو جزئیات حقوقی دیگری نیز دارد؛ بنابراین توصیه می‌شود از قبل درباره آن به اندازه کافی تحقیق کنید.

مدارک لازم برای تعویض پلاک خودرو

برای انجام تعویض پلاک، ارائه مدارک معتبر و کامل ضروری است. عمده این مدارک به‌عهده فروشنده بوده و به شرح زیر هستند:

• سند رسمی فروش کارخانه سازنده به فروشنده
• کارت اصلی خودرو برای تایید شماره شاسی و پلاک خودرو.
• سند مالکیت خودرو (برگ سبز) برای اثبات مالکیت قانونی خودرو
• مدرک شناسایی مالک شامل کارت ملی یا شناسنامه یا نماینده قانونی او
• بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر
• برگه عدم خلافی برای تایید نداشتن بدهی‌های جریمه یا مشکلات حقوقی مرتبط با خودرو
• فیش پرداخت هزینه پلاک طبق تعرفه‌های رسمی
• کارت معاینه فنی معتبر
• وکالت فک پلاک (برای فروشنده‌هایی که امکان حضور در روز تعویض پلاک را ندارند).

خریدار خودرو نیز تنها به ارائه مدرک شناسایی معتبر از خود او یا نماینده قانونی‌اش و مدارک احراز سکونت شامل سند مالکیت یا قبوض خدماتی نیاز دارد. در نهایت توصیه می‌شود پیش از انتقال خودرو، درباره نکات مهمی نظیر استعلام خلافی تحقیق کرده و برای اطمینان از صحت قانونی و حقوقی معامله، این موارد را رعایت کنید.

معاینه فنی؛ شرط لازم برای تعویض پلاک خودرو

همان‌طور که گفتیم، انجام معاینه فنی خودرو پیش از تعویض پلاک آن ضروری است. این فرآیند با نوبت‌دهی اینترنتی شروع شده و به مدارک نه‌چندان زیادی شامل کارت یا سند خودرو و مدارک شناسایی نیاز دارد. پس از آن نیز خریدار و فروشنده با دریافت نوبت از مراکز تعویض پلاک و با ارائه مدارک لازم از جمله کارت معاینه فنی، می‌توانند معامله خود را کامل کنند.